Makro w pełnej wersji umożliwia: wygenerowanie modelu 3D pojedynczego koła zębatego walcowego o zębach prostych lub śrubowych, złożenia składającego się z pary kół zębatych albo listwy zębatej (zębatki) o zębach prostych lub skośnych i złożenia składającego się z listwy zębatej i współpracującego z nią koła zębatego. Koło współpracujące może mieć uzębienie zewnętrzne lub wewnętrzne. Można też wygenerować na rysunku 2D tabliczkę zawierającą parametry koła zębatego.
Pobierz instrukcję
Zarys wygenerowanych zębów jest splajnem, który odpowiada prawdziwemu zarysowi ewolwentowemu, dzięki czemu możliwa jest obróbka tych kół nie tylko metodami obwiedniowymi, ale również na obrabiarkach CNC takich jak frezarki, elektrodrążarki drutowe, wycinarki laserowe i wodne, przy zachowaniu precyzji zazębienia.
Możliwość obróbki na maszynach CNC pozwala na zastosowanie uzębienia o nietypowych parametrach (nieznormalizowany moduł lub kąt przyporu). Może to być pomocne przy odtwarzaniu kół zębatych np. do zabytkowych maszyn czy pojazdów. Uzyskanie takich parametrów metodami obwiedniowymi jest bardzo drogie, gdyż wymaga wykonania specjalnego narzędzia obróbkowego.
Parametry kół zębatych wprowadza się do odpowiednich pól okna programu. Dla przekładni zębatej do makra wbudowano funkcje umożliwiające łatwy dobór parametrów każdego z pary kół. Funkcje te kontrolują prawidłowość wprowadzonych danych i umożliwiają wyliczenie brakujących parametrów na podstawie już wprowadzonych.
Można np. założyć sobie odległość osi i przełożenie, a ilości zębów, moduł i ewentualne korekcje będą wyliczone. Można potem ręcznie zmieniać te parametry dla zoptymalizowania wymiarów kół. Funkcje te pozwalają również na odtworzenie parametrów ze zużytego lub uszkodzonego koła zębatego, przez zmierzenie i wpisanie odpowiednich wymiarów.
Makro generuje tylko model wieńca koła zębatego, który później podlega dalszej obróbce w edytorze SOLIDWORKS® dla zbudowania pełnego modelu koła czy zębatki.
Ze względu na to, że operacje tworzenia uzębienia są na początku drzewka operacji, późniejsze operacje nie mają na nie wpływu. Można zatem w każdej chwili zmienić parametry uzębienia w oknie makra i model zostanie przebudowany razem z późniejszymi operacjami. Tutaj praca makra się nie kończy.
Z wykonanego modelu normalnie generujemy rysunek w SOLIDWORKS®. Na rysunku koła zębatego powinna się znaleźć specjalna tabliczka zawierająca parametry tego koła. Makro generuje na rysunku taką tabliczkę z parametrami zapisanymi w modelu koła.
Dla użytkowników, którzy nie przewidują wykonywania kół metodami CNC i nie potrzebują wykonywania dokładnego modelu 3D koła lub korzystają z kół generowanych np. przez Toolbox tylko dla wizualizacji przygotowano uproszczoną wersję programu nazwaną „Kalkulator kół zębatych”. Ta wersja pozwala na wykonanie obliczeń pojedynczego koła lub pary kół tak samo jak w pełnej wersji, ale nie posiada ona funkcji generowania modelu 3D i nie są w modelu zapisywane parametry koła. Jeśli makro zostanie uruchomione w dokumencie rysunku SOLIDWORKS® to można wygenerować tabliczkę rysunkową z danymi koła. Tabliczka jest w tej wersji programu jedynym miejscem przechowywania parametrów koła. Dane z tabliczki mogą być odczytane przez makro i można je dalej edytować, a następnie wygenerować nową tabliczkę.
Istnieje też możliwość wczytania przez pełną wersję programu danych z tabliczki rysunkowej do modelu i następnie wygenerowanie modelu 3D wieńca zębatego.
Dla przetestowania działania makra przygotowano czasową wersję DEMO.
Ta wersja posiada funkcjonalność podobną do wersji pełnej programu. Różnica polega na tym, że nie są zapisywane w dokumencie części parametry koła zębatego. Parametry te są zachowane w pamięci jedynie w danej sesji SOLIDWORKS® co pozwala na edycję koła. Późniejsza edycja też jest możliwa, ale trzeba od nowa wpisać parametry do okna programu.
W tej wersji ułatwiono wprowadzanie wartości modułu. Umieszczono tablicę znormalizowanych modułów metrycznych i calowych – Diamaetrial Pitch i Circular Pitch.
- Tablicę otwiera się wciskając opis pola modułu ‘Moduł normalny’. Po kliknięciu na wybraną wartość modułu w tablicy należy zatwierdzić ją wciskając przycisk ‘OK’. Można również wpisać dowolną wartość modułu metrycznego lub calowego w polach pod odpowiednią kolumną tabeli modułów znormalizowanych.
- Wartość modułu metrycznego jest przepisana do pola wartości modułu normalnego, natomiast moduł calowy jest przeliczany na mm a wyliczona wartość jest wprowadzana do pola modułu normalnego oraz pojawia się pole z wybraną wartością modułu calowego: DP = x x/x \” dla Diametral Pitch lub CP = x x/x ” dla Circular Pitch. x x/x to wartość ułamkowa w calach. Pole to pojawia się poniżej opisu ‘Moduł normalny’ tylko wtedy gdy wartość modułu normalnego ma odpowiednik w tablicy znormalizowanych modułów calowych, lub wpisanej ręcznie pod odpowiednią kolumną tablicy. Pole to pojawi się również wtedy gdy wartość modułu wpisujemy do pola modułu w oknie głównym i ma odpowiednik w tablicy modułów calowych.
Uwaga ! Przy wprowadzaniu w tablicy dowolnej wartości modułu calowego w formie ułamkowej, należy wpisać spację między częścią całkowitą i ułamkiem. W polu modułu w oknie głównym nie można wpisywać wartości w formie ułamkowej. Jeśli zajdzie potrzeba wpisania nietypowego modułu calowego w formie ułamkowej to należy wartość wprowadzić w oknie tablicy modułów. - Okienko pod polem ‘Moduł normalny’ informuje nas o tym czy moduł jest calowy czy metryczny, podaje wartość modułu calowego oraz kolorem tła informuje jaki jest status wprowadzonego modułu:
- Zielone – moduł jest jednym z zalecanych (występuje w tablicy modułów zalecanych metrycznych lub calowych)
- Żółte – moduł metryczny jest niezalecany ale występuje w tablicy modułów
- Szare – moduł (calowy lub metryczny) nie występuje w tablicy modułów.
- Informacja o wprowadzonym module calowym pojawia się również w tabliczce na rysunku.
Autor programu: Włodzimierz Śmieszek